A felicidade laboral

Compartir

Se cadra, o termo «felicidade» resulta un tanto abstracto para as persoas. Que é a felicidade laboral?

Pois si, o termo «felicidade» pode resultar un tanto abstracto, e esa é a razón pola que os especialistas e os investigadores no ámbito da psicoloxía positiva tentan concretalo en distintos elementos, nos que se desagrega o concepto de felicidade. Mais, basicamente, hai dous niveis de felicidade ou dous ámbitos da felicidade: a parte do pracer, que ten que ver coa felicidade hedónica, e que ten que ver especificamente coa felicidade momentánea; e a parte eudaimónica, que ten que ver coa felicidade xeral, ou co significado que atopamos nas cousas que facemos, tanto no traballo como na vida en xeral.

Que é a felicidade laboral? Pois non é nada máis nin nada menos que o teu nivel de satisfacción cando desempeñas unha serie de funcións no ámbito profesional ou laboral. Sería como un obxectivo, o contribuír a que o traballo que ocupa tanto espazo nas nosas vidas contribúa a xerar emocións positivas e, polo tanto, a aumentar o noso nivel de satisfacción no traballo e, en consecuencia, na nosa vida.

Unha vez concretado a que nos referimos cando falamos de felicidade no traballo… Pódese medir a felicidade no traballo? Como e que se mide, é dicir, que factores inflúen na percepción da felicidade no traballo?

Estamos a falar dunha percepción subxectiva, a felicidade moitas veces mídese en xeral como a escala de satisfacción coa vida, e é unha percepción. Ti podes ser Amy Winehouse ou Whitney Houston e ter un traballo que sería envexado ou desexado por outras persoas, e ser profundamente infelices. E podes desempeñar funcións laborais moito máis sinxelas, humildes, cotiás, e acadar un adecuado nivel de satisfacción.

En que se mide? Ben, en realidade como digo, é un nivel de satisfacción; trataríase de medir o satisfeito que estás co teu traballo. Mais claro, iso sería unha pregunta xeral. Hai outras que poden medir, por exemplo, en que medida te identificas cos valores da túa compañía, en que medida te sentes comprometido, se desexas permanecer moito tempo nesa compañía, se recomendarías a compañía na que ti traballas como un bo lugar para traballar a outras persoas…. En definitiva, hai moitos elementos que teñen que ver, por exemplo, coa túa relación co teu xefe ou cos teus superiores, iso é moi determinante en relación coa satisfacción laboral. O orgullo de pertenza, que xa mencionei, e tamén a relación cos teus compañeiros, a camaradería sería outro dos ámbitos que se poden ter en conta para medir o nivel de satisfacción co teu traballo. Hai outros indicadores que che din, por exemplo, cal é o nivel de absentismo; indicadores de negocio que podes comparar, se cadra, se tes outros datos no sector; unha rotación non desexada tamén sería un indicador que seguramente se correlacione inversamente co nivel de felicidade no teu traballo, entre outros.

Cales son os beneficios da felicidade laboral? Por que é tan importante?

Os beneficios da felicidade laboral teñen que ver con que as persoas, cando son felices, queren permanecer, e cóntanllelo a outras persoas contribuíndo a ter unha mellor reputación para atraer o mellor talento; polo tanto, sería capacidade de atracción, e capacidade de fidelización. Mais, ademais diso, nestes momentos xa ninguén dubida de que as compañías non pensan, dicía David Ulrich, pensan as persoas. E precisamos que as persoas estean a gusto para que poidan dar o mellor de si mesmas, para que teñan vigor, para que se enfoquen, e para que teñan unha conduta extrarol; que queiran conseguir os obxectivos da súa compañía porque os senten como propios. Eses serían algúns dos beneficios.

Parece que as organizacións comezan a ser máis conscientes do impacto que a felicidade laboral ten nos resultados. Na túa opinión, garantir esa felicidade converteuse en parte da estratexia empresarial de moitas delas?

Ben, eu diría que as empresas que están a tomar a substitución no liderado da economía si se caracterizan por ter unha sensibilidade especial en relación co benestar laboral, co nivel de felicidade no traballo (cuestións intanxibles como o nivel de compromiso, etc). Polo tanto, si. Agora ben, garantir esa felicidade non é unha responsabilidade da empresa, a empresa ten a responsabilidade de contribuír, mais o noso nivel de felicidade é responsabilidade individual de cada un de nós. Obviamente, se nunha organización se fomenta que os líderes teñan ferramentas, deixen de ser líderes capataces e se convertan en líderes coaches que axuden o crecemento dos seus equipos, contribúen á túa propia felicidade. E tamén, ao contrario, se ti tes un líder tóxico, por dicilo dalgunha maneira, ser feliz é máis difícil. Mais, en calquera caso, o ser feliz depende de cada un de nós; e isto eu creo que é un elemento moi importante, porque a tentación de sentirte vítima, de vitimizarte e botarlle a culpa a outros, ás circunstancias, aos teus xefes, á empresa… ao que sexa, é moi grande moitas veces, e non nos axuda a conseguir ser máis felices.

Que nos poden ofrecer as nosas empresas para que nos sintamos máis felices na contorna laboral?

As empresas pódennos ofrecer moitas cousas, como fun comentando nas respostas anteriores. Mais, sobre todo, en crear un clima laboral e xerar unha cultura que é o taboleiro onde se xoga a partida, que se preocupa xenuína e sinceramente polas persoas. O benestar laboral é algo que xera moita rendibilidade e produtividade, competitividade e, polo tanto, sustentabilidade das organizacións, e ofrecer programas, por exemplo, axudar os líderes para formarse e a desenvolver unha visión diferente orientada precisamente ao desenvolvemento das persoas e,  por que non dicilo, ao florecemento humano das persoas que traballan dentro dunha organización. É unha das ferramentas que poden axudar. Tamén as condicións laborais, dar formación mais, en definitiva, eu creo que o máis importante é xerar unha cultura organizativa e un clima laboral que nos axude a ser máis felices na contorna laboral.

Se non nos sentimos felices no traballo, podemos facer algo a nivel persoal para mellorar ou modificar esa percepción?

Pois si, efectivamente, cada un somos os responsables. Polo tanto, a resposta a Podemos facer algo a nivel persoal para mellorar ou modificar esa percepción? E non soamente podemos, senón que debemos. Ao final, cada un de nós enfocámonos e fixámonos en determinadas cuestións. Tal Ben-Shahar di que as preguntas crean a realidade: se eu me pregunto o que non me gusta do meu traballo, aparentemente vou atopar unha chea de cousas que me desgusten e que reduzan a miña satisfacción. Con todo, se eu me fago sinxelamente a pregunta de que ten de beneficioso o meu traballo, a miña percepción vai ser completamente distinta.

Picture of Santiago Vazquez
Santiago Vazquez

Experto en Felicidad en el Trabajo, Motivación y Liderazgo. Director do Centro de Liderado Emerxente do Tecnolóxico de Monterrey